155 مجوز تاسیس موسسه آموزش عالی آزاد طی 20 سال اخیر صادر شده است - وبلاگ نازنین

به گزارش وبلاگ نازنین، رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: طی 20 سال اخیر، 155 مجوز تاسیس موسسه آموزش عالی آزاد صادر شده است.

به گزارش گروه دانشگاه وبلاگ نازنین به نقل از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ غلامعلی منتظر رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت اموزش عالی، در هجدهمین نشست شورای نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت آموزش عالی گزارشی از شرایط این حوزه، چالش ها و راه چاره ها ارائه کرد و گفت: طی 20 سال اخیر، 155 مجوز تاسیس موسسه آموزش عالی آزاد صادر شده است.

وی ضمن معرفی نظام نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت ادامه داد: سیاست گذاری و برنامه ریزی کلان در حوزه های آموزش عالی، پژوهش، فناوری و نوآوری های فناوری، پشتیبانی و حمایت از اجزای سیاست ها و برنامه ها و نظارت بر حسن اجرای برنامه ها از سیاست های کلان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.

وی با بیان اینکه نظارت و ارزیابی با هدف تضمین کیفیت وظیفه مرکز نظارت و ارزیابی و تضمین کیفیت عتف است، اضافه کرد: ارزیابی مقدمه اعتبارسنجی، گونه بندی، سطح بندی و رتبه بندی است. موضوع نظارت و ارزیابی در مواد و بند های قانونی اسناد بالادستی از جمله سیاست های کلی علم و فناوری، قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم و در نقشه جامع علمی کشور بیان شده است.

به گفته وی، مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری از سال گذشته برای تحلیل عملکرد موسسات غیردولتی - غیرانتفاعی اقدام نموده است.

رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری، در تعریف آموزش عالی آزاد بیان نمود: آموزش های عالی آزاد مکمل آموزش های رسمی و یکی از شاخص های توسعه یافتگی صنعتی جوامع محسوب می گردد، و نشان می دهد همگام با پیشرفت آموزش رسمی، مهارت های عملی و تکمیلی افراد برای اثربخشی مناسب در جامعه و صنعت چگونه باید باشد.

وی مهم ترین ویژگی های آموزش عالی آزاد را؛ تنوع در عناوین آموزشی بر اساس احتیاج باراز، تنوع در ساعات آموزشی، انعطاف پذیری در اجرا، تطابق با احتیاج های شغلی یا شخصی و ایجاد زمینه ای برای مشارکت بخش غیردولتی در آموزش عالی دانست.

منتظر با اشاره به پراکندگی جغرافیایی موسسات آموزش عالی آزاد گفت: از سال 1379 تا انتها سال 1399، طی مدت 20 سال تعداد 155 مجوز تاسیس موسسه آموزش عالی آزاد صادر شده است. بعلاوه از سال 1379 تا سال 1385 فرایند صدور مجوزها، سیر صعودی داشته به گونه ای که بیشترین تعداد صدور مجوز در سال 1384، 1385 و 1386 (با میانگین 24 در هر سال) بوده است، سپس از سال 1387 سیر نزولی به خود گرفته و در سال 1399 به 3مجوز و در سال 1400 به یک مجوز رسیده است.

وی اضافه کرد: ذکر این نکته لازم است که از تعداد 155 مجوز صادر شده، مجوز تعداد 36 موسسه لغو شده و هم اکنون در مجموع تعداد 119 موسسه در 16 استان دارای مجوز فعالیت هستند. بیشترین تعداد موسسه ها، 60 موسسه (معادل با 81 درصد) در چهار استان کشور به ترتیب در استان های تهران: 60 موسسه (50 درصد)، خراسان رضوی 17 موسسه (14 درصد)، فارس 10 موسسه (8 درصد) و اصفهان 9 موسسه (8 درصد) مستقر هستند و در 11 استان دیگر نیز تعداد 23 موسسه (معادل با 19 درصد) قرار دارند. بعلاوه در 16 استان کشور نیز هیچ موسسه دارای مجوزی وجود ندارد که نشان دهنده توزیع نامناسب موسسه ها در سطح کشور است.

منتظر در مورد زمینه فعالیت موسسات آموزش عالی آزاد گفت: زمینه فعالیت، مجموعه منسجمی از آموزش های مهارتی و مکمل است که یک موسسه می تواند به دانشپذیران ارائه دهد و هر موسسه در یک یا چند زمینه مجاز به فعالیت است. با توجه به اینکه زمینه های فعالیت موسسات آموزش عالی آزاد بر اساس احتیاج متقاضیان طراحی می شوند، به همین علت متنوع و متکثر هستند.

وی به فراوانی زمینه فعالیت موسسات آموزش عالی آزاد اشاره نمود و اضافه کرد: موسسات در 38 زمینه دارای مجوز فعالیت هستند که بیشترین زمینه فعالیت شامل زمینه های: مدیریت (64 درصد)، زیان های خارجی (59 درصد)، کامپیوتر و علوم رایانه (35 درصد)، حقوق (25 درصد) و معماری (19 درصد) است. در 11 زمینه (29 درصد)، بیش از 5 موسسه دارای مجوز فعالیت هستند در 27 زمینه (71 درصد) نیز کمتر از 5 موسسه دارای مجوز هستند؛ لذا به نظر می رسد در تعریف فعالیت، منطق خاصی به لحاظ آموزشی رعایت نشده و بهتر است در تعریف و عناوین زمینه ها بازنگری گردد.

رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت عتف با اشاره به تعداد مجوز دوره های صادر شده در سال 1399 گفت: در سال 1399 در مجموع مجوز برگزاری 673 دوره برای 40 موسسه (36 درصد از موسسه ها) صادر شده است. در ضمنً 70 موسسه (64 درصد از موسسه ها) نیز هیچ مجوز دوره ای دریافت ننموده اند.

وی اضافه کرد: بعلاوه از تعداد 15 استان که دارای مجوز هستند، موسسه های مستقر در 9 استان مجوز دوره دریافت نموده اند و موسسه های مستقر در 6 استان دیگر، تا به امروز مجوزی برای برگزاری دوره ها دریافت ننموده اند. بیشترین مجوز متعلق به موسسات مستقر در استان تهران (45 درصد) و سپس استان های خراسان رضوی (18 درصد)، فارس (12 درصد)، هرمزگان (10 درصد)، اصفهان (8 درصد) بوده است. بدین ترتیب می توان گفت که 93 درصد فعالیت موسسه های آموزش عالی آزاد در پنج استان کشور محدود شده است.

منتظر درخصوص مسائل موجود در موسسه های آموزش عالی آزاد گفت: یکی از معضلات مسائل سیاستی و برنامه ریزی کلان است. وجود متولیان سیاستی متعدد برای دوره های آموزشی غیررسمی و اختلاط در تعریف دوره ها بین وزارت علوم، سازمان آموزش فنی و حرفه ای و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باعث بروز مسائلی از جمله عدم امکان برنامه ریزی کلان، ورود موسسه های زیرمجموعه هر یک از نهاد های فوق در حیطه فعالیت یکدیگر و عدم امکان نظارت می گردد.

به گفته وی برگزاری دوره های آموزش عالی آزاد به وسیله بخش هایی غیر از موسسه های آموزش عالی آزاد از جمله در دانشگاه های دولتی، موسسه های آموزش عالی غیردولتی، پژوهشگاه ها و سازمان ها و نهاد های مختلف از دیگر معضلات این بخش می باشد.

رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری، نبود یک سامانه یکپارچه برای گردآوری اطلاعات مربوط به تاسیس موسسات، مجوز دوره ها، شهریه و… که امکان رصد، نظارت و گزارش گیری در آن امکان پذیر باشد، موضوع شخصیت حقوقی این موسسات که احتیاج به بازنگری دارد و عدم برخورد موثر با موسسه های غیرمجاز را از دیگر معضلات مسائل سیاستی و برنامه ریزی کلان برشمرد.

وی در ادامه این جلسه با اشاره به کمبود ضوابط، مقررات و فرآیند های مربوط به دوره ها و موسسه های آموزش عالی آزاد گفت: با توجه به اینکه از زمان تصویب و ابلاغ آیین نامه تاسیس و فعالیت موسسه های آموزش عالی آزاد بیش از 22 سال می گذرد، کمبود هایی در ضوابط، مقررات و فرآیند های مربوط به دوره ها و موسسات آموزش عالی آزاد مشاهده می گردد.

منتظر در ادامه صحبت های خود پیشنهاد کرد: با توجه به در پیش بودن تدوین برنامه پنج ساله هفتم توسعه کشور، ساماندهی مجموعه آموزش هالی غیررسمی کشور در دستور کار وزارتخانه قرار گرفته و با هماهنگی نهاد های متولی، سیاست هایی تدوین و در متن برنامه گنجانده گردد.

وی بعلاوه اذعان داشت: با توجه به اینکه سامانه آموزش عالی (ساعا)، مرجع اطلاعات مربوط به همه موسسه های آموزش عالی است، همه فرآیند های مربوط به موسسه های عالی آزاد از جمله فرآیند تاسیس موسسات، مجوز دوره ها، شهریه و… با همکاری مرکز نظارت و دفتر آموزش عالی غیردولتی در سامانه مذکور طراحی و اجرا گردد.

رئیس مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت علوم، تحقیقات و فناوری بعلاوه پیگیری و اجرای بعضی از موارد از جمله بازنگری آیین نامه تاسیس و فعالیت موسسات آموزش عالی، عدم ارائه مجوز دوره به موسسه های فاقد ثبت، تدوین و تصویب آیین نامه تخلفات موسسات آموزش عالی آزاد، برنامه ریزی مناسب برای توزیع متوازن موسسه ها و دوره ها در سطح کشور و بازنگری و اصلاح عناوین دوره ها و زمینه ها را در بخش های مختلف ستاد پیشنهاد کرد.