کلانشهر توکیو؛ ارتباط با گذشته به وسیله رودها و آبراه ها - وبلاگ نازنین

به گزارش وبلاگ نازنین، مدتها در شهر توکیو همه توجه معطوف به توسعه شهر بود، اما اکنون این شهر می خواهد دوباره ارتباط گذشته خود با آب را برقرار کند.

کلانشهر توکیو، مرکز ژاپن، یکی از کلانشهرهای مدرن است که چندین چهره مختلف دارد. صدها سال پیش به توکیو شهر آب می گفتند، اما رشد و توسعه شهر همه توجه ها را به خود معطوف کرد و همه از این ظرفیت شهر غافل ماندند. امروز رنسانسی در شهرسازی مرکز ژاپن در جریان است: شهروندان با رودخانه ها، کانالها و آبراهها ارتباط برقرار می نمایند.

چند رود عظیم از توکیو می گذرد، از جمله رود سومیدا. اما اگر رودهای میانه و کوچک را به حساب بیاوریم تعداد این رودها از یکصد رود هم بیشتر می گردد.

توکیو تا اواسط قرن نوزدهم اِدو نام داشت که در زبان ژاپنی به معنای دهانه رودخانه است. تا آن موقع تمام شهر در اطراف آب ساخته شده بود. از راستاهای آبی و رودخانه ای برای حمل و نقل استفاده می شد.

یک استاد دانشکده مهندسی و طراحی دانشگاه هوسِی می گوید: زندگی شهری شهروندان و بیشتر فعالیتهای روزمره آنها به وسیله شبکه آبها امکان پذیر بود. می توان گفت که توکیو هم مثل وهم شهر آب بود. اما این جنبه شهر مدتهای زیادی فراموش شده بود. خوشبختانه در سالهای اخیر آبراه ها و رودهای توکیو بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است.

در گذشته به ظرفیتهای مختلف کانالها و آبراههای توکیو توجهی نمی شد و تعداد زیادی از آنها یا از راستا منحرف شده، یا روی آنها را پوشانده بودند. اما امروز، طرحهای زیادی برای بازسازی پلهای تاریخی شهر در حال اجراست. بعلاوه در کناره رودهای داخلی توکیو فضاهای تفریحی با اسکله های طولانی برای قدم زدن به وجود آمده است و بسیاری از مردم شهر از این فضاها استفاده می نمایند.

یوجی مارو از خانواده ای است که نسل اندر نسل ماهیگیر بوده اند. از نظر او برنامه های نو توسعه شهری در توکیو بر بهبود کیفیت آب هم تاثیر می گذارد. یوجی می گوید از اینکه می تواند سنت قدیمی و خانوادگی ماهیگیری را زنده نگه دارد خرسند است: روزهایی که تور ماهیگیری ام پر از ماهی می گردد، خرسندم و تمام روز حال خوبی دارم.

قایقهایی که به شیوه قایقهای سنتی موسوم به یاکاتابونه ساخته شده، هم در آبراههای توکیوی مدرن دیده می گردد. قایقهای یاکاتابونه مربوط به دوران ادو است که از قرن هفدهم تا اواسط قرن نوزدهم استفاده می شدند. مردم می توانند در رستورانهایی که در این قایقها هست، غذا بخورند‬ و به این ترتیب به گذشته شهر سفر نمایند.

نقاشی ها و تصاویر بایگانی شده، از گذشته شهر و چگونگی شکل گیری شهر فعلی حکایت دارد و نشان می دهد چگونه می توان در شهرسازی توکیو، به وسیله این رودها ارتباط با گذشته را احیا کرد.

هیدنوبو جینای، یکی دیگر از اساتید دانشکده مهندسی و طراحی استاد دانشگاه هوسِی می گوید: در نیمه اول دهه هشتاد میلادی، در جامعه پساصنعتی، از آب رودخانه ها برطرف آلودگی شد، کارخانه ها و انبارها به گالری، کافه و رستوران تبدیل شد. مردم به یک هویت فرهنگی احتیاج داشتند و می خواستند با ارزشهای تاریخی شان مجددا پیوند برقرار نمایند و به این ترتیب رابط نزدیک تری با رودخانه ها و آبهای توکیو ایجاد شد.

در بیرون شهر هم جاذبه های گردشگری برای کسانی هست که بدنبال ماجراجویی بیشتر هستند. رودخانه تاما یکی از رودهایی است که از شهر توکیو می گذرد. این رود در اوکوتاما، در غرب توکیو قرار گرفته است. اینجا محل مناسبی برای علاقمندانی است که می خواهند ورزشهای آبی مثل قایقرانی، رودگردی یا کایاک سواری انجام دهند. کسانی هم هستند که به مبتدیان یاری می نمایند.

برترین جا برای کشف زیبایی های رودخانه های اصلی توکیو، آبهای اطراف کلانشهر است. اینجا به دور از هیاهوی شهری می توان از طبیعت زیبا هم لذت برد.

توکیو خود را برای میزبانی بازیهای المپیک در سال 2020 هم آماده می نماید. امکانات و تاسیساتی هم در نظر گرفته شده، مثل تاکسی- قایقهایی که به جابجا کردن مردم اختصاص دارد و در حال حاضر هم قرار است بطور آزمایشی در شهر استفاده گردد.

یک قایقران تاکسی آبی در توکیو می گوید: الان ما فقط دو تاکسی- قایق داریم و قرار است تعدادشان به 60 تا برسد. هدف این است که در آینده از این قایقها برای حمل نقل شهری استفاده بیشتری گردد.

سیستم حمل و نقل شهری با کشتی و قایق اهمیت اساسی دارد. باید فضاهای چند منظوره ایجاد گردد که بتوان از آن استفاده های مختلف کرد. چالش آینده توسعه شهری در توکیو هم ایجاد همین فضاها و اسکله های چند منظوره است.